25 Kasım 2013 Pazartesi

EVDE ELMA SIRKESI YAPILIR MI?





Yaptim ve oldu cok sukurr! (Bittikce yapmaya devam ediyorum, bir rutin haline geldi. Ictigim suya 1 tatli kasigi sirke ve yarim limon sıkıp iciyorum, salatalara, yemeklere katiyorum yani olmazsa olmazim oldu bu sirke.)

Simdi de tadı cok hos ve bir o kadarda faydali olan bu tarifi yapmak isteyenlerle paylasmak istiyorum. Sirke; peynir, yogurt, kefir, tursu gibi  fermente gidalardan biridir. Insanin evde kendi yaptigi bir baska guzel oluyor, ustelik katkisiz ve dogal! Fabrikada uretilen sirkeler cok kisa surede olustugundan islem maalesef fermentasyon degil rafinasyon oluyor.

Sirke olusumundan kisaca bahsetmek gerekirse sirke; meyvenin icerisindeki sekerin bakteriler tarafindan tuketilerek fermente olmasi halidir. Bakteriler sayesinde meyve sekeri ilk once alkole daha sonra da asetik aside donusur. Faydali bakterilerin olusturdugu fermentasyon sonucu olusan canli organizma da sirke anasidir.

Gelelim yapimina; eger organik elma bulabilirseniz cok daha iyi olur. Ya da bahcenizdeki agaclardan koparip yapmak daha da guzel. Hadi simdi malzemelere gecelim;

Ilk once kullanacaginiz kavanozu kaynar suyla haslayip steril etmeniz gerekiyor.

-Hangi buyuklukte kavanoza yapacaksaniz o kavanozun 1/3 'u kadar elmalari yikayip icindeki cekirdekleri cikarmadan ve ufak parcalar halinde dograyin. Eger kabugunda ilac olmadigina eminseniz soymaniza gerek yok.

-Kavanoza doldurdugunuz elmalari oylece bir sure bekletip ortamdaki bakterilerle temas etmesini saglayin yani elmalarin kurumasi ve hafifce kararmasi gerekiyor. Bekleyinve elmalarin uzerindeki faydali bakteriler sirke olusumunu saglayacak. Daha sonra uzerine onceden kaynatip soguttugunuz suyu ilave edelim.




-Bu arada kullandiginiz tabak, bicak vs. kaplarinizin steril olmasina ozen gosterin.

-Kavanoza bir avuc ici kadar yıkanmis nohut ekleyin. Nohut maya olarak konuluyor. (Artik komuyorum,varsa sadece sirke anasi koyuyorum fakat sirke anasi olmadan yani hic birsey katmadan da sirke yaptim ve oldu.)

-Eger varsa hakiki bir yemek kasigi bal yoksa da bir yemek kasigi toz seker ekleyin ve guzelce karistirin. Seker ya da bal mayalanmayi hizlandirmak icin konuluyor. (Artik koymuyorum, kendi kendine yavas yavas mayalanmasini bekliyorum)

-Uzerini bir tulbentle ortup lastik gecirin karanlik ve oda sicakliginda bir yere alin. Soguk bir ortam olursa fermentasyon yavas olacagindan daha kaliteli bir sirke elde etmis oluruz. O yuzden ben sonbahar ya da kis aylarinda sirke yapiyorum artik.

-Uzerini tulbentle kapamanin sebebi, iceride olusan gazlarin disariya cikmasini saglamak ve icine toz kacmasini onlemektir.

-Ilk iki hafta her gun mutlaka steril tahta kasikla bir kere guzelce karistirin ki suya degmemis elma kalmasin. Daha sonralari 2-3 gun de bir karistirmak kafi geliyor.

-Bir sure sonra yukari dogru kucuk kucuk baloncuklar yukselmeye baslayacak ve kavanozun agzinda birikecekler. Tam da boyle!


Daha sonralari kabin uzerinde kucuk sirke sinekleri ucusmaya basliyor (kisin yaptiklarimda olmadi) ama panik yok bu surecin bir parcasi. Sonra kendilinden kayboluyorlar ne hikmettse!

(Bu sirkeyi temizlikte kullanmak uzere yapiyorum. O yuzden plastik siseye kurdum. Ama yenmek uzere yapilacaksa mutlaka cam kavanoza yapilmali! Camasir makinasinin yumusatici ve bulasik makinasinin parlatici bolumune koyacagim. Ayrıca yerleri silmek icin kullandigim suya ekleyecegim ve mutfak tezgahini silerken kullanacagim. Yani kisacasi temizlikte kullanilacak en dogal urun.)


Bir sure sonra bu kopuklenme ve gaz cikisi sona eriyor; yaklasik 20 gun sonra. Artik icerideki reaksiyon sona ermis oluyor. Bu asamada elmalar da dibe cokmus olmalidir. Aslinda sure onemli degil onemli olan elmalarin dibe cokmus olmasi. Cunku ortam sicakligi sureyi direkt olarak etkiliyor.

Bu asamada elmalar bir miktar suyu cekmis ve yumusamis oluyor. Yani ilk koydugunuz su biraz azalmis oluyor. Elmalar dibe cokunce artik karistirmiyoruz ve suyun uzerinde sirke anasinin olusmasi icin bir sure daha bekliyoruz. Yaklasik 10 gun icerisinde olusmaya baslamasi gerekir.

Artik buyuk kavanozlara kuruyorum sirkeyi. Soldaki olmus ve suzulmus sirkem, sagdakini karistirmaya devam ediyorum.

Sirke anasi olustuktan sonra sirkenizi bir kac kat tulbentten suzebilirsiniz. (Bir sure daha beklenirse sirke anasi da dibe cokuyormus ama ben o kadar beklemedigim icin gozlemleme sansim olmadi. Suan yaptigim sirkeyi daha fazla bekletip gozlemleyecegim) Sirke anasini kapakli bir kaseye alip buzdolabina koyarsaniz tekrar sirke yaparken kullanabilirsiniz. Temizlikte kullanacaklarimi pet siselere suzdum. Yenmek uzere yaptiklarimi ise agzi dar olan eskiden marketten aldigim uzunca sirke siselerine aktardim. Bu asamada fermentasyonu sonlandirmak icin sirkeye bir parca kaya tuzu ilave ediyorum.

Benim sirkem bu siralar havalar sicak gittigi icin bir ay icerisinde oldu. Ama kisin sanirim bu sure daha uzun oluyor.
                                   

                           
Sirke anasinin karsidan gorunusu (suyun uzerindeki beyaz halka)

                                Sirke anasinin ustten gorunusu (beyaz peltemsi bir yapisi var)


Iki kavanozu suzdum ve bir kavanoz sirke cikti. Kavanozu buzdolabinda muhafaza ediyorum. 
(Artik buzdolabina koymuyorum herhangi bir bozulma olmuyor.) 

Durdukca kavanozun dibinde sari tortular birikmeye basliyor. Ev sartlarinda suzme islemini fabrika kosullarindaki gibi yapamadigimiz icin sanirim.)



Bu bagirsak dostu sirkeyi yapanlara afiyet sifa olsun efendim:)


6 yorum:

  1. harika tarifler paylaşıyorsunuz ellerinize emeğinize sağlık...

    YanıtlaSil
  2. Ben de sirke yaptim ama tadindan emin olamiyorum. Eksi gibi ama sanki acimsi bir tat da aliyorum. Dogal sirke tadi nasil oluyor. Alkol mu iciyorum yoksa?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bir su bardagina iki yemek kasigi katip icmeyi debeyin boyle tursu suyu gibi bir tadi varsa olmustur ama acimsi bir tad olmamasi gerekir ya da bir sise hazir sirke alip tadlarini karsilastirin asagi yukari tadlarin benzemesi gerekir.

      Sil
  3. Ben de sirke yaptım ancak sirke anasını alip süzüp tuz kattigim halde ana oluşmaya devam et ediyor ne kadar beklemek gerek doğrusu şaşırdım fermantasyon bitmedi mı acaba

    YanıtlaSil
  4. Bu yorum yazar tarafından silindi.

    YanıtlaSil